سالهاست كه نوشتن در زبان پارسي با بوجود آمدن شرايط جديد در عرصه رسانه ها و شكل گيري فضايي جديد مشكلات نوشتار در زبان شيرين پارسي را بيش از پيش نمايان كرده است كه شايد عمده ترين رسانه در اين ميان اينترنت است. با نگاهي به بعضي از سايتهاي اجتماعي همچون بالاترين و يا فيس بوك به اهميت نوشتن آن هم به زبان محاوره اي ، بيشتر با ابعاد اين مشكل(نارسائي در رسم الخط پارسي) آشنا ميشويم. هر چند نوشتن زيرنويس فيلم ها هم با توجه به رشد بسيار زياد جوانان به تماشاي فيلمهاي غيرفارسي نيز عرصه ي ديگري را معرفي ميكند.
تفاوت در نوشتار زبان پارسي در بين كاربران اينترنتي به خصوص گونه ي محاوره اي آن دلايلي دارد كه در اينجا به اختصار به چند مورد از آنها اشاره خواهم كرد:
1. بيشتر كساني كه در سايتهاي اينترنتي "كامنت-نويسي" ميكنند در زندگي عادي خود عموماً اهل قلم-بدست-گرفتن نيستند البته اين موضوع تنها شامل افراد آماتوري ميشود كه كار حرفه اي "مطلب-نويسي" ندارند و اساساً چيزي نمينويسند و اينترنت شايد از معدود جاهايي ست كه فرصت ميكنند مطلب بنويسند.
2.بر خلاف عقيده ي بسياري از افراد ، بد نوشتن و نادرست نوشتن كلمات در زبان ارتباط زيادي با مقطع تحصيلي ندارد. اين موضوع مستقيماً با موضوع "عادت-به-نوشتن" ارتباط دارد. كساني كه بطور منظم اهل مطلب نويسي هستند معمولاً كمتر اشتباه دارند.و كساني كه يا اهل مطالعه نيستند و يا اهل نوشتن نيستند هم احتمال نادرست نويسي در آنها زياد است.
3. بيشتر افراد در اينترنت و بخصوص به هنگام نوشتن مطالب شخصي كوتاه ،اهميت زيادي به درست نويسي نميدهند و چيزي كه براي آنها مهم است سرعت عمل در اعلام نظر يا ارسال مطلب هست و اصل را بر اين ميگذارند كه خواننده خود، كلمات را پيدا ميكند و تغيير يكي دو حرف كمتر يا بيشتر فرقي نخواهد كرد.
4. البته رسم الخط فارسي هم اشكالاتي دارد كه اين اشكالات بيشتر در زمان تبديل زبان محاوره اي به زبان نوشتاري خودش را نشان ميدهد. من خودم يكي از سرگرمي هائي كه "بهش" علاقه دارم "نوشتن زيرنويس" براي فيلمهاست و با اين موضوع به شدت مشكل دارم. اما نبايد از موضوع رسم الخط فارسي هم بگذريم كه شايد يكي از دلايل اصلي در "بد-نويسي" محسوب ميشود. كه در اينجا با توجه به مشكلاتي كه در "زيرنويسي-فيلم" با آن روبرو بوده ام و در "كامنت-نويسي" هم اغلب با آنها روبرو شده ام ، مواردي را در اينجا مطرح ميكنم.
چند مشكل در همين زمينه:
1.نوشتن كلماتي مثل " توي" (به معني داخل) ،يا مورد مشابه ديگر: "داخلش" كه ميشه "توش" ، يا همينطور است واژه ي "داخله" كه ميشه "توئه" كه ميبينيد كه با ضمير دوم شخص هم احتمالاً اشتباه گرفته ميشود يا واژه ي "روي" كه براي نوشتن "روي اون" بايد بنويسي "روش" يا "رويش" كه با واژه هاي "شيوه و روش" و "رشد و نمو" اشتباه گرفته ميشود، يا كلماتي كه آخر آنها "ه" چسبان آخر دارند و بخواهيد به "ش" ،"ي"،"ت" آنها رو اضافه كنيد كه اساساً براي اين قبيل واژه ها رسم الخط يكساني وجود ندارد.مثل كلمات: "نمونه اش" كه بايد بنويسيم "نمونه ش" كه باعث ميشود كلمه شكل محاوره اي به خود نگيرد.
2.نوشتن كسره ، ضمه ، فتحه هم از ديگر مشكلات زبان فارسي است. كه مهمترينش "تفاوت درتلفظ كلمات" و اشتباه گرفتن كلمات با كلمات هم شكل اما غير هم آواست.مثلاً كلماتي مثل "آوردم" كه به شكل محاوره اي ميشه "اوردم" كه ميبينيد خيلي زيبا به نظر نمياد وحتي ممكن است كه با كلماتي كه رسم-الخط مشابه اما آواي متفاوت دارند اشتباه گرفته شوند.
3.البته وجود حروف مشابه مثل "ض"،"ذ"،"ز" يا "س" ، "ص" ، "ث" -يا "ط" ، "ت". كه فرد رو بيشتر به اشتباه مي اندازد. و همينطور سرهم نويسي يا جدانويسي كلمات كه اغلب اوقات باعث ميشود افراد با نظر شخصي كلمات را جدانويسي و يا سرهم نويسي كنند . مثل كلمات "اينكارو" يا "اين كار رو" و "خواهشن" يا "خواهشاً" موارد مشابه.
4.نوشتن كلماتي همچون "است" كه بعضيها آن را به شكلهاي متفاوتي مينويسند مثل: "هستش" ، "-ئه" و يا "-ست".
5.كلماتي كه اساساً شكل محاوره اي اختصاصي ندارند و يا شكل محاوره اي آنها تفاوت بسيار كمي با شكل نوشتار رسمي آنها دارد و يا در مواردي باعث اشتباه گرفتن اين كلمات با كلمات مشابه بخصوص "هم آواها" مي شود.مثلاً در سرهم نوشتن كلماتي همچون "مي" در واژه هايي كه با " الف" شروع ميشوند همچون " مي اندازد" ، "مي افتد" ،"مي آورد" .
6.البته عجله در نوشتن و عدم آشنائي با حروف نويسي در كامپيوتر و پيدا نكردن حروف بر روي صفحه كليد هم مشكل ديگه اي هست كه بايد مدنظر داشت.
7.بكار بردن شيوه هاي شخصي در نوشتن: افراد در نوشتن كلمات به شكل محاوره اي ، عمدتاً با تصميم شخصي و فردي در انتخاب شكل صحيح نوشتن كلمات استفاده ميكنند و عدم آشنائي با قواعد صحيح –نويسي اين مشكل را دو چندان ميكند.
8. شايد ظاهر كلمات هم در اين ميان اهميت ويژه اي داشته باشد. افراد از آنجا كه بر اساس تجربه هاي قبلي خود در خواندن كلمات و واژه هاي متون زبان فارسي ، به نوشتن متنهاي فارسي روي مي آورند عمدتاً در نوشتن با زبان محاوره از شكلهاي گوناگوني براي ابراز آرا و عقايدشان استفاده ميكنند كه همين موضوع باعث آـشفتگي بيشتري ميشود.
9. حرف "واو" كه در كلماتي همچون "خونواده" ، "خواسته" ، "خودشونو" كه در بعضي موارد باز هم شكل يكساني براي نوشتن آن وجود ندارد.
البته مثالها در اين خصوص بسيارند كه از ذكر آنها خودداري ميكنم. ولي چند پيشنهاد هم در انتها ميتواند راهگشا باشد.
الف. براي درست نويسي ابتدا خود را عادت بدهيم تا جائي كه در توان داريم واژه ها را با رسم الخط رسمي بنويسيم تا از نخستين قدمها با "درست-نويسي" در زبان پارسي آشنا شويم.
ب.سعي كنيم در زمانهائي كه داريم براي ابراز عقايد و ديدگاهيمان از اشكال نوشتن رسمي استفاده كنيم و در اين ميان تصورمان را بر اين مبنا قرار دهيم كه مطلبمان براي يك جمع آشنا به رسم الخط فارسي و درست نويسي آماده ميكنيم.
ج. با مطالعه و دقت در نوشته هاي بزرگان همچون نويسندگان ، شاعران ، روزنامه نگاران و يا كساني كه بطور منظم در رسانه هاي نوشتاري مطلب مينويسند و داراي جايگاه معتبري هستند استفاده كنيم.
د.به هنگام نوشتن واژه هائي كه با "علامت سكون" در انتها و به شكل بندواره هستند بجاي چسباندن واژه ها به يكديگر كه عموماً باعث ايجاد اشكال در خواندن ميشود از رسم الخط انگليسي هم ميتوان استفاده كرد (پيشنهاد شخصي نويسنده)البته نه در تمامي موارد ، بلكه زيبائي ظاهري كلمه و عدم تفاوت ظاهري آن با فارسي را هم بايد مدنظر قرار داد.
1. بيشتر كساني كه در سايتهاي اينترنتي "كامنت-نويسي" ميكنند در زندگي عادي خود عموماً اهل قلم-بدست-گرفتن نيستند البته اين موضوع تنها شامل افراد آماتوري ميشود كه كار حرفه اي "مطلب-نويسي" ندارند و اساساً چيزي نمينويسند و اينترنت شايد از معدود جاهايي ست كه فرصت ميكنند مطلب بنويسند.
2.بر خلاف عقيده ي بسياري از افراد ، بد نوشتن و نادرست نوشتن كلمات در زبان ارتباط زيادي با مقطع تحصيلي ندارد. اين موضوع مستقيماً با موضوع "عادت-به-نوشتن" ارتباط دارد. كساني كه بطور منظم اهل مطلب نويسي هستند معمولاً كمتر اشتباه دارند.و كساني كه يا اهل مطالعه نيستند و يا اهل نوشتن نيستند هم احتمال نادرست نويسي در آنها زياد است.
3. بيشتر افراد در اينترنت و بخصوص به هنگام نوشتن مطالب شخصي كوتاه ،اهميت زيادي به درست نويسي نميدهند و چيزي كه براي آنها مهم است سرعت عمل در اعلام نظر يا ارسال مطلب هست و اصل را بر اين ميگذارند كه خواننده خود، كلمات را پيدا ميكند و تغيير يكي دو حرف كمتر يا بيشتر فرقي نخواهد كرد.
4. البته رسم الخط فارسي هم اشكالاتي دارد كه اين اشكالات بيشتر در زمان تبديل زبان محاوره اي به زبان نوشتاري خودش را نشان ميدهد. من خودم يكي از سرگرمي هائي كه "بهش" علاقه دارم "نوشتن زيرنويس" براي فيلمهاست و با اين موضوع به شدت مشكل دارم. اما نبايد از موضوع رسم الخط فارسي هم بگذريم كه شايد يكي از دلايل اصلي در "بد-نويسي" محسوب ميشود. كه در اينجا با توجه به مشكلاتي كه در "زيرنويسي-فيلم" با آن روبرو بوده ام و در "كامنت-نويسي" هم اغلب با آنها روبرو شده ام ، مواردي را در اينجا مطرح ميكنم.
چند مشكل در همين زمينه:
1.نوشتن كلماتي مثل " توي" (به معني داخل) ،يا مورد مشابه ديگر: "داخلش" كه ميشه "توش" ، يا همينطور است واژه ي "داخله" كه ميشه "توئه" كه ميبينيد كه با ضمير دوم شخص هم احتمالاً اشتباه گرفته ميشود يا واژه ي "روي" كه براي نوشتن "روي اون" بايد بنويسي "روش" يا "رويش" كه با واژه هاي "شيوه و روش" و "رشد و نمو" اشتباه گرفته ميشود، يا كلماتي كه آخر آنها "ه" چسبان آخر دارند و بخواهيد به "ش" ،"ي"،"ت" آنها رو اضافه كنيد كه اساساً براي اين قبيل واژه ها رسم الخط يكساني وجود ندارد.مثل كلمات: "نمونه اش" كه بايد بنويسيم "نمونه ش" كه باعث ميشود كلمه شكل محاوره اي به خود نگيرد.
2.نوشتن كسره ، ضمه ، فتحه هم از ديگر مشكلات زبان فارسي است. كه مهمترينش "تفاوت درتلفظ كلمات" و اشتباه گرفتن كلمات با كلمات هم شكل اما غير هم آواست.مثلاً كلماتي مثل "آوردم" كه به شكل محاوره اي ميشه "اوردم" كه ميبينيد خيلي زيبا به نظر نمياد وحتي ممكن است كه با كلماتي كه رسم-الخط مشابه اما آواي متفاوت دارند اشتباه گرفته شوند.
3.البته وجود حروف مشابه مثل "ض"،"ذ"،"ز" يا "س" ، "ص" ، "ث" -يا "ط" ، "ت". كه فرد رو بيشتر به اشتباه مي اندازد. و همينطور سرهم نويسي يا جدانويسي كلمات كه اغلب اوقات باعث ميشود افراد با نظر شخصي كلمات را جدانويسي و يا سرهم نويسي كنند . مثل كلمات "اينكارو" يا "اين كار رو" و "خواهشن" يا "خواهشاً" موارد مشابه.
4.نوشتن كلماتي همچون "است" كه بعضيها آن را به شكلهاي متفاوتي مينويسند مثل: "هستش" ، "-ئه" و يا "-ست".
5.كلماتي كه اساساً شكل محاوره اي اختصاصي ندارند و يا شكل محاوره اي آنها تفاوت بسيار كمي با شكل نوشتار رسمي آنها دارد و يا در مواردي باعث اشتباه گرفتن اين كلمات با كلمات مشابه بخصوص "هم آواها" مي شود.مثلاً در سرهم نوشتن كلماتي همچون "مي" در واژه هايي كه با " الف" شروع ميشوند همچون " مي اندازد" ، "مي افتد" ،"مي آورد" .
6.البته عجله در نوشتن و عدم آشنائي با حروف نويسي در كامپيوتر و پيدا نكردن حروف بر روي صفحه كليد هم مشكل ديگه اي هست كه بايد مدنظر داشت.
7.بكار بردن شيوه هاي شخصي در نوشتن: افراد در نوشتن كلمات به شكل محاوره اي ، عمدتاً با تصميم شخصي و فردي در انتخاب شكل صحيح نوشتن كلمات استفاده ميكنند و عدم آشنائي با قواعد صحيح –نويسي اين مشكل را دو چندان ميكند.
8. شايد ظاهر كلمات هم در اين ميان اهميت ويژه اي داشته باشد. افراد از آنجا كه بر اساس تجربه هاي قبلي خود در خواندن كلمات و واژه هاي متون زبان فارسي ، به نوشتن متنهاي فارسي روي مي آورند عمدتاً در نوشتن با زبان محاوره از شكلهاي گوناگوني براي ابراز آرا و عقايدشان استفاده ميكنند كه همين موضوع باعث آـشفتگي بيشتري ميشود.
9. حرف "واو" كه در كلماتي همچون "خونواده" ، "خواسته" ، "خودشونو" كه در بعضي موارد باز هم شكل يكساني براي نوشتن آن وجود ندارد.
البته مثالها در اين خصوص بسيارند كه از ذكر آنها خودداري ميكنم. ولي چند پيشنهاد هم در انتها ميتواند راهگشا باشد.
الف. براي درست نويسي ابتدا خود را عادت بدهيم تا جائي كه در توان داريم واژه ها را با رسم الخط رسمي بنويسيم تا از نخستين قدمها با "درست-نويسي" در زبان پارسي آشنا شويم.
ب.سعي كنيم در زمانهائي كه داريم براي ابراز عقايد و ديدگاهيمان از اشكال نوشتن رسمي استفاده كنيم و در اين ميان تصورمان را بر اين مبنا قرار دهيم كه مطلبمان براي يك جمع آشنا به رسم الخط فارسي و درست نويسي آماده ميكنيم.
ج. با مطالعه و دقت در نوشته هاي بزرگان همچون نويسندگان ، شاعران ، روزنامه نگاران و يا كساني كه بطور منظم در رسانه هاي نوشتاري مطلب مينويسند و داراي جايگاه معتبري هستند استفاده كنيم.
د.به هنگام نوشتن واژه هائي كه با "علامت سكون" در انتها و به شكل بندواره هستند بجاي چسباندن واژه ها به يكديگر كه عموماً باعث ايجاد اشكال در خواندن ميشود از رسم الخط انگليسي هم ميتوان استفاده كرد (پيشنهاد شخصي نويسنده)البته نه در تمامي موارد ، بلكه زيبائي ظاهري كلمه و عدم تفاوت ظاهري آن با فارسي را هم بايد مدنظر قرار داد.
دراين روش كه نويسنده از آن در تجربيات شخصي استفاده كرده است كلمات دست نخورده باقي مي مانند مثل كلمه انگليسي Up-To-Date . مثالهاي فارسي: "به-روز-بودن" ،"جدا-نويسي" . حتي بندواره هاي طولاني تر را هم ميتوان به همين شكل نوشت. از مزاياي اين روش حذف "كسره" در انتهاي واژه است كه با اين شيوه خواننده ميداند كه در انتهاي هر واژه كسره اي وجود ندارد ، "هاي غير ملفوظ" ، خواندن راحتتر كلماتي كه به شكل مضاف- مضاف اليه و صفت-موصوف با هم ارتباط دارند ، و جدا كردن كلمات مرتبط با هم از يكديگر. و يا بكاربردن اين شيوه براي كلماتي كه بايد "يك نفس" و بدون توقف خوانده شوند مثل عباراتي كه نتيجه ي ارتباط چند صفت با يك موصوف هستند.
اينها تنها بخشي از مشكلات فارسي نويسي محسوب ميشود و در واقع ميتوان تحت يك عنوان كلي آنها را دسته بندي كرد : "نبود رسم الخط مشترك براي نوشتن با زبان محاوره". چرا كه اين شيوه ي نگارش تا كنون در زبان فارسي تا بدين حد رواج نيافته بود ولي با گسترش رسانه هاي جديدتري همچون اينترنت و حتي زيرنويسي فيلمها اين مشكل خود را بيشتر نشان ميدهد. و در اين بين وظيفه اهل فن در اين زمينه بيش از گذشته سنگين خواهد بود كه به تغيير در بعضي شيوه هاي نوشتار فارسي آن هم در حوزه فن آوري اطلاعات دست يازند تا شايد در اين ميان رسم الخط رسمي زبان پارسي هم كمي به روز شود.
اينها تنها بخشي از مشكلات فارسي نويسي محسوب ميشود و در واقع ميتوان تحت يك عنوان كلي آنها را دسته بندي كرد : "نبود رسم الخط مشترك براي نوشتن با زبان محاوره". چرا كه اين شيوه ي نگارش تا كنون در زبان فارسي تا بدين حد رواج نيافته بود ولي با گسترش رسانه هاي جديدتري همچون اينترنت و حتي زيرنويسي فيلمها اين مشكل خود را بيشتر نشان ميدهد. و در اين بين وظيفه اهل فن در اين زمينه بيش از گذشته سنگين خواهد بود كه به تغيير در بعضي شيوه هاي نوشتار فارسي آن هم در حوزه فن آوري اطلاعات دست يازند تا شايد در اين ميان رسم الخط رسمي زبان پارسي هم كمي به روز شود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر